به گزارش مهر به نقل از ساينس آلرت، مواد اشكال مختلفي به خود ميگيرند اما بيشتر افراد سه حالت جامد، مايع و گاز را براي مواد ميشناسند. اكنون براي نخستين بار دانشمندان متوجه شدهاند ماده ميتواند همزمان در دو حالت وجود داشته باشد.
فلز پتاسيم به طور خاص ميتواند همزمان به حالت جامد و مايع وجود داشته باشد. براي اين منظور ماده مذكور بايد تحت فشار و دماي زياد قرار گيرد. در اين صورت پتاسيم به دو شكل جامد و مذاب وجود خواهد داشت.
پتاسيم يك مثال بسيار ساده است. اين ماده در حال جامد ساختاري كريستالي و شبكه مانند دارد. اما هنگاميكه در معرض فشار زياد قرار گيرد، اتفاق عجيبي ميافتد.
آزمايشهاي پيشين روي پتاسيم تحت فشار بالا نشان داد اتمهاي آن به شيوهاي پيچيده ساختار بندي شدهاند. ۵ اتم به شكل يك مربع قرار دارند كه ۴ اتم در گوشهها و يك اتم در وسط اين ساختار قرار دارد كه با زنجيرههايي شكل آن را حفظ ميكند. هنگاميكه اين ماده در معرض گرما قرار گيرد، زنجيره ميان اتمها از بين ميرود. در اين وضعيت زنجيرههاي پتاسيم از وضعيت ساختار يافته به حالت غير منظم تغيير ميكنند.
دانشمندان براي درك اين وضعيت از شبيه سازي هاي رايانشي استفاده كردند تا رفتار ۲ هزار اتم پتاسيم در شرايط شديد را بررسي كنند. در اين شبيه سازي ها هنگاميكه فشار و دما به حد كافي افزايش يافت (حدود ۲تا۴ گيگا پاسكال)، اتمهاي پتاسيم خود را به شكل زنجيرههاي بهم پيوسته و شبكه ساختار يافته نشان دادند.
در اين وضعيت واكنشهاي شيميايي ميان اتمهاي شبكه قدرتمند بود، بنابراين در دماي بين ۴۰۰ تا ۸۰۰ كلوين آنها در حالت جامد ساختار يافته باقي ميمانند. اما در اين ميان زنجيره ميان اتمها ذوب ميشود و به وضعيت مايع تغيير ميكند.
محققان اين وضعيت جديد را «فاز زنجيره ذوب شده» نامگذاري كردهاند و معتقدند در مواد مختلفي از جمله سديم و بيسموت نيز به وجود ميآيد.
هرمن در اين باره ميگويد: پتاسيم يكي از سادهترين فلزاتي است كه ميشناسيم. با اين وجود در صورت فشار، ساختارهاي پيچيدهاي به خود ميگيرد.
اين تحقيق در نشريهPNAS منتشر شده است.