دانستني هاي روز

تيمي از دانشمندان بين المللي در تلاشند تا با تغيير ژن پشه ها عادت نيش زدن را در آن ها متوقف كنند.

پشه ها آزاردهنده و كشنده هستند. آنها سبب شيوع بيماري مي شوند، زيرا براي اين كه از خون انسان‌ها تغذيه كنند آنها را نيش مي زنند. در حال حاضر يك تيم بين المللي از دانشمندان در حال بررسي ژن هايي هستند كه سبب اين رفتار مي شوند و تلاش خواهند كرد تا پشه ها را مجبور به توقف نيش زدن انسان ها كنند كه اين كار باعث كاهش چشمگير بيماري هاي منتقل شونده از پشه به انسان ها مي‌شود.

دانشمندان موفق به شناسايي 902 ژن مربوط به تغذيه از خون و 478 ژن مرتبط با تغذيه غيرخوني از پشه ويوميا اِسميتي (Wyeomyia smithii) شدند. اگر آنها بتوانند ژن پشه هايي كه تغذيه غيرخوني داشتند را جدا كرده و آن‌ها را دستكاري كنند، اساسا مي توانند پشه ها را از انسان ها دور كنند كه اين كار مي تواند سالانه جان صدها هزار نفر را نجات دهد.

مهم تر از همه دانشمندان يك روش براي شناسايي ژن مربوط به تغذيه از خون و تغذيه غيرخوني ابداع كرده اند و مي توانند از اين سيستم براي هدف قرار دادن پشه هاي ديگري كه ناقل بيماري هاي كشنده هستند، استفاده كنند.

پشه هايي مانند پشه هاي ببري آسيايي و پشه هاي مالاريا آفريقايي كه از خون تغذيه مي كنند مي توانند هدف بعدي اين تحقيقات باشند.

دانشمندان تلاش خواهند كرد تا الگوي ژن هايي را كه مي توانند به طور دقيق با رفتار تغذيه غيرخوني سازگاري داشته باشند را كشف كنند. زماني‌ كه ژن هاي تغذيه از خون متوقف شدند، اين ژن ها مي توانند جدا شده و اصلاح شوند كه اين كار مي تواند به مواردي منجر شود كه اساسا رفتار تغذيه خون را خاموش مي كنند، اما جمعيت پشه را كه براي كل زنجيره غذايي اهميت دارد حفظ مي كند. گونه "ويوميا اِسميتي" به دليل اين كه هر دو نوع پشه گزشي و غيرگزشي را دارا هستند، براي مطالعه انتخاب شده است.

پروفسورمايكل پفرندر (Michael Pfrender)، يكي از نويسندگان اين مطالعه، گفت: اين مطالعه توان تركيب آزمايشات پرورش خوب و ژنوميك داده ها براي به دست آوردن بينش نسبت به زيست شناسي حامل هاي بيماري را نشان مي دهد.

وي افزود: راه حل ديگر اين است كه جمعيت پشه ها را نابود كنيم. مشكل اين است كه اين روش ها معمولا براي محيط زيست و ساير گونه ها مضر هستند، علاوه بر اين هيچ كس نمي تواند پيش بيني كند كه با حذف پشه ها از زنجيره غذايي و اكوسيستم چه اتفاقي خواهد افتاد. بنابر اين، بهتر است كه جمعيت پشه ها را حفظ كرده و راهي براي جلوگيري از گسترش بيماري ها پيدا كنيم.